Zoveel mensen, zoveel dokters – Dokter Es
“Jammer dat dokter X weggaat! Ik vond het altijd een hele fijne arts! Lekker vlot, daar hou ik van!” “Is dokter Y er niet? Dan kom ik een andere keer wel, dokter X neemt me niet serieus!” en “Als ik bij dokter Y kom, dan heb ik altijd het gevoel dat ik zo mijn best moet doen, wat moet ik dan allemaal vertellen? Geef me gewoon waar ik om vraag!”
Zoveel mensen, zoveel dokters. Met de een heb je een klik en met de ander niet. Zoals je ook met verschillende mensen wel of niet een klik hebt. Ligt dat aan jou? Aan je dokter? Moet elke arts hetzelfde zijn? Of juist niet? Hoe moet een arts dan zijn? Is iedereen het daar mee eens? Als arts heb ik met de ene patiënt ook meer een klik dan een andere. Ligt dat aan mij, of aan de patiënt? Het is makkelijk gedacht om de ander ‘de schuld’ te geven. Nee, het is niet de schuld van de een of de ander. Waarschijnlijk zijn we beiden gewoon uit een ander hout gesneden, ofwel hebben we een andere achtergrond, andere normen en waarden en andere levenservaringen.
"Wat te doen als je het dan niet met elkaar kunt vinden?"
Vaak kom je daar pas achter als je kennis maakt met iemand. De meeste mensen kunnen het voor een kortdurend contact prima vinden met elkaar. Wanneer de hulpvraag ingewikkelder wordt, de contactmomenten toenemen en grotere belangen een rol gaan spelen, dan moeten de neuzen echter wel (uiteindelijk) dezelfde kant uit gaan staan. Het is immers wel zo fijn als ander je begrijpt na een korte uitleg, zich gemakkelijk kan verplaatsen in je situatie en mee wil werken.
Wat te doen als je het dan niet met elkaar kunt vinden? Een compromis kan een (tijdelijke) uitkomst zijn, echter lever je beide wat in en ben je beide niet echt ‘tevreden’. Tel al die momentjes bij elkaar op en er loopt vanzelf een emmer over. “Daar heb je die ene vervelende patiënt weer” of “Oh god, nee bij die dokter ga ik niet”. Soms is het beter om elkaar dan maar te vermijden. Een andere arts te consulteren. Of als arts een patiënt met een collega uit te wisselen.
Toch voelt dat een beetje als ‘opgeven’, we kennen immers allemaal wel een voorbeeld waarbij je ‘verkeerd bent begonnen’ met iemand; na een poosje leerde je elkaar kennen en was er opeens wel een klik! Wat gebeurde er? Iemand stond onverwacht voor je klaar en dat stelde je zeer op prijs. Of er was tijd voor een goed gesprek en je leerde de ander opeens echt kennen. Of je staarde jezelf blind op kleine ergernissen, maar kwam er achteraf achter dat je nog niet zo slecht af was met elkaar, opeens mistte je de belangrijke goede eigenschappen!
"Seek first to understand, then to be understood."
Wat maakt nou dat je ‘een klik’ met iemand voelt of niet? Voor mij hangt het vaak samen met kunnen ‘meevoelen’ met iemand. Als arts is het belangrijk om compassie te tonen: je hoeft het niet met elkaar eens te zijn, maar wees nieuwsgierig naar iemands achtergrond, de eerdere ervaringen en wat de ander belangrijk vindt bij het maken van keuzes. Vaak leer je dan ook te begrijpen waar bepaald gedrag vandaan komt en dan bedenk je je: “Goh, als ik dit had mee gemaakt of angstig was hiervoor, dan zou ik dat ook hebben gedaan!”. En dat is het moment dat je opeens begrip kunt opbrengen. En de ander zich begrepen voelt.
Hiermee samenhangend: “Seek first to understand, then to be understood”. Ofwel, probeer eerst de ander te begrijpen, alvorens je begrip vindt. Stel iemand is het niet met je eens. Je kunt vervolgens al je argumenten over diegene uitstorten, maar dat zal hem/haar niet overtuigen, sterker nog, jullie drijven verder uit elkaar. Beter is om te ‘onderzoeken’ waarop de ander zijn keuze of mening is gebaseerd. Hij/zij voelt zich gehoord en grotere kans dat hij/zij ook naar jouw argumenten wil luisteren. Of je beseft dat de ander een punt heeft en sluit erbij aan.
Nieuwsgierig naar meer? Vorige maand is de cursus “Verbinding met je arts, voor waardevollere gesprekken met je hulpverleners!” uitgekomen. Zie voor meer informatie: